Η μελατονίνη, γνωστή ως η «ορμόνη του ύπνου», είναι μια ουσία που παράγεται από την επίφυση στον εγκέφαλο και παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση των βιολογικών ρυθμών. Εκτός από τη συμβολή της στον ύπνο, τα επιστημονικά δεδομένα αποκαλύπτουν διαρκώς νέες ευεργετικές επιδράσεις της στον οργανισμό. Ακολουθούν έξι βασικοί λόγοι για τους οποίους η επαρκής παραγωγή μελατονίνης είναι ζωτικής σημασίας.
1) Βοηθά στη ρύθμιση του βάρους
Η μελατονίνη φαίνεται να συμβάλλει στη διαχείριση του σωματικού βάρους, καθώς μπορεί να επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός αποθηκεύει και καταναλώνει θερμίδες. Έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να μετατρέπει τον λευκό λιπώδη ιστό (που αποθηκεύει λίπος) σε καφέ λιπώδη ιστό (που καίει θερμίδες για την παραγωγή θερμότητας). Παρόλο που οι μελέτες έχουν διεξαχθεί κυρίως σε ζώα, τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι η μελατονίνη θα μπορούσε να αποτελέσει πιθανό σύμμαχο στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας και του διαβήτη.
2) Συμβάλλει στην πρόληψη του διαβήτη τύπου 2
Έρευνες έχουν αποδείξει ότι η μείωση της μελατονίνης σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Σε μια μελέτη που συνέκρινε γυναίκες με και χωρίς διαβήτη, διαπιστώθηκε ότι τα χαμηλά επίπεδα μελατονίνης τη νύχτα διπλασίαζαν τον κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου. Ο λόγος είναι ότι η μελατονίνη επηρεάζει τον μεταβολισμό της γλυκόζης και τη δράση της ινσουλίνης, μειώνοντας έτσι τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
3) Μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού
Έρευνες σε ζώα έχουν δείξει ότι η μελατονίνη μπορεί να επιβραδύνει την ανάπτυξη των όγκων του μαστού. Επιπλέον, φαίνεται να αναστέλλει τη διαδικασία της αγγειογένεσης, δηλαδή τη δημιουργία νέων αιμοφόρων αγγείων που τροφοδοτούν τους όγκους, εμποδίζοντας έτσι την εξέλιξή τους. Παρόλο που οι μελέτες σε ανθρώπους είναι περιορισμένες, τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι η μελατονίνη μπορεί να έχει αντικαρκινικές ιδιότητες.
4) Καθυστερεί τη διαδικασία της γήρανσης
Η μελατονίνη θεωρείται εδώ και καιρό «ορμόνη αντιγήρανσης», καθώς λειτουργεί ως αντιοξειδωτικό και προστατεύει τα κύτταρα από το οξειδωτικό στρες. Μελέτες σε ζώα έχουν δείξει ότι η συμπλήρωση με μελατονίνη μπορεί να διατηρήσει τη σωματική και νοητική δραστηριότητα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, καθυστερώντας τα σημάδια γήρανσης.
5) Βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου
Η πιο γνωστή δράση της μελατονίνης είναι η συμβολή της στη ρύθμιση του ύπνου. Παράγεται από την επίφυση όταν επικρατεί σκοτάδι και βοηθά στη ρύθμιση του κιρκαδικού ρυθμού, επιτρέποντας στον οργανισμό να ξεχωρίζει τη μέρα από τη νύχτα. Τα χαμηλά επίπεδα μελατονίνης μπορεί να οδηγήσουν σε αϋπνία ή διαταραχές ύπνου. Σε περιπτώσεις αϋπνίας, η λήψη μικρών δόσεων μελατονίνης (0,3-0,5 mg) μπορεί να συμβάλει στη ρύθμιση του βιολογικού ρολογιού, ιδιαίτερα μετά την ηλικία των 50 ετών.
6) Μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των ρευματικών παθήσεων
Μελέτες έχουν εξετάσει τη σχέση της μελατονίνης με ρευματικές ασθένειες, όπως η αρθρίτιδα, η οστεοπόρωση και η ινομυαλγία. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η μελατονίνη μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα στη μείωση των συμπτωμάτων ορισμένων ρευματικών παθήσεων, όπως η αρθροπάθεια και η ινομυαλγία, αν και οι επιδράσεις της στην ρευματοειδή αρθρίτιδα και τον λύκο παραμένουν αβέβαιες.
Επιπλέον οφέλη της μελατονίνης
Εκτός από τους έξι αυτούς βασικούς λόγους, η μελατονίνη έχει συνδεθεί και με άλλα πιθανά οφέλη, όπως:
- Πρόληψη της υπέρτασης.
- Προστασία από νευροεκφυλιστικές ασθένειες, όπως το Πάρκινσον.
- Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Δυστυχώς, με την πάροδο του χρόνου, τα επίπεδα της μελατονίνης μειώνονται φυσιολογικά, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες επιπλοκές. Η συμπληρωματική λήψη μελατονίνης μπορεί να αποτελέσει μια λύση για άτομα που παρουσιάζουν έλλειψη, όμως είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν ειδικό πριν από τη χρήση της.
