Τα προβιοτικά είναι πλέον από τους πιο πολυσυζητημένους «σύμμαχους» της υγείας του εντέρου. Πολλοί τα βλέπουν ως λύση για προβλήματα πέψης και γενική ευεξία. Όμως, ένα ερώτημα επανέρχεται συχνά: σε κάνουν τα προβιοτικά να πηγαίνεις τουαλέτα; Αν έχεις ξεκινήσει να παίρνεις προβιοτικά και έχεις παρατηρήσει αλλαγές στις κενώσεις σου, δεν είσαι μόνος. Άλλοι νιώθουν ανακούφιση από τη δυσκοιλιότητα, ενώ κάποιοι αντιμετωπίζουν διάρροια, φούσκωμα ή αέρια. Ποια είναι η αλήθεια;
Τι είναι τα προβιοτικά;
Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί (κυρίως βακτήρια), που όταν λαμβάνονται σε επαρκείς ποσότητες, προσφέρουν οφέλη στην υγεία-κυρίως μέσω της ενίσχυσης της μικροχλωρίδας του εντέρου. Υπάρχουν σε τρόφιμα όπως το γιαούρτι, το κεφίρ, το μίσο, το κιμτσί και το ξινολάχανο, αλλά και σε μορφή συμπληρωμάτων.
Η ισορροπία καλών και κακών βακτηρίων στο έντερο είναι κρίσιμη για την πέψη, την απορρόφηση θρεπτικών συστατικών και την ανοσολογική άμυνα. Όταν αυτή διαταραχθεί (από στρες, κακή διατροφή, αντιβιοτικά κ.ά.), προκύπτουν προβλήματα όπως φούσκωμα, διάρροια, δυσκοιλιότητα ή ευαισθησία.
Τι κάνουν τα προβιοτικά στον οργανισμό;
- Ανταγωνίζονται τα παθογόνα βακτήρια
- Ενισχύουν τον εντερικό φραγμό και προλαμβάνουν το σύνδρομο διαρροής εντέρου
- Βοηθούν στην πέψη και απορρόφηση θρεπτικών συστατικών
- Ρυθμίζουν τις κενώσεις μέσω βελτίωσης της κινητικότητας του εντέρου
Ανάλογα με το στέλεχος και τη δοσολογία, οι επιδράσεις διαφέρουν σημαντικά.
Οφέλη των προβιοτικών στην πέψη και το έντερο
1. Ανακούφιση από τη δυσκοιλιότητα: Στελέχη όπως τα Bifidobacterium lactis και Lactobacillus casei βελτιώνουν τη συχνότητα και υφή των κοπράνων και μειώνουν το φούσκωμα.
2. Αντιμετώπιση της διάρροιας (ιδίως μετά από αντιβιοτικά): Στελέχη όπως το Saccharomyces boulardii βοηθούν στην αποκατάσταση της μικροχλωρίδας και μειώνουν την υπερανάπτυξη επιβλαβών βακτηρίων.
3. Ενίσχυση του ανοσοποιητικού: Τα προβιοτικά ενισχύουν την παραγωγή ανοσοσφαιρινών και μειώνουν τη φλεγμονή. Περίπου το 70% του ανοσοποιητικού κατοικεί στο έντερο!
4. Βελτίωση της διάθεσης και γνωστικής λειτουργίας: Ο άξονας εντέρου-εγκεφάλου επηρεάζεται από τα προβιοτικά μέσω παραγωγής νευροδιαβιβαστών όπως η σεροτονίνη.
Πιθανές παρενέργειες
1. Φούσκωμα και αέρια – Ιδίως στην αρχή, είναι φυσιολογικό αποτέλεσμα της προσαρμογής.
2. Διάρροια – Ορισμένα στελέχη αυξάνουν την κινητικότητα του εντέρου.
3. Κίνδυνος μόλυνσης σε ανοσοκατεσταλμένους – Άτομα με σοβαρά νοσήματα πρέπει να συμβουλευτούν γιατρό.
4. Προσωρινή δυσκοιλιότητα – Σπάνια, κάποια προβιοτικά μπορεί να προκαλέσουν καθυστέρηση στις κενώσεις.
5. Αντιδράσεις από απελευθέρωση ισταμίνης – Σε άτομα με δυσανεξία, μπορεί να προκληθούν πονοκέφαλοι ή εξανθήματα.
Τελικά, κάνουν τα προβιοτικά να πηγαίνεις τουαλέτα;
Ναι, αλλά εξαρτάται από:
- το είδος του προβιοτικού
- την ποσότητα
- την προσωπική σου μικροχλωρίδα
Σε άτομα με δυσκοιλιότητα, τα προβιοτικά μπορούν να αυξήσουν τη συχνότητα και να μαλακώσουν τα κόπρανα. Σε άλλους, προκαλούν προσωρινή διάρροια λόγω αυξημένης κινητικότητας. Αν συνδυαστούν με πρεβιοτικά (τροφές όπως μπανάνες, σπαράγγια, κρεμμύδια), τα αποτελέσματα είναι ακόμη καλύτερα.
ΔΙΑΒΑΣΕ: Πόσο καιρό πρέπει να παίρνουμε προβιοτικά;
Ποιοι πρέπει να τα λαμβάνουν;
- Άτομα με χρόνια προβλήματα πέψης
- Όσοι λαμβάνουν ή έχουν λάβει πρόσφατα αντιβιοτικά
- Άτομα με χαμηλό ανοσοποιητικό (με προσοχή και καθοδήγηση)
- Άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS)
- Όσοι ενδιαφέρονται για γενική ενίσχυση μικροχλωρίδας και ανοσοποιητικού
Συμβουλές πριν ξεκινήσεις
- Ξεκίνα με χαμηλή δόση και αύξησε σταδιακά
- Δώσε στο σώμα σου 2-4 εβδομάδες να προσαρμοστεί
- Συνόδευσε τα προβιοτικά με πρεβιοτικά και σωστή ενυδάτωση
- Αν δεις έντονη ή παρατεταμένη δυσφορία, δοκίμασε άλλο στέλεχος ή συμβουλέψου ειδικό
Συμβουλή dieta.gr
Η υγεία του εντέρου είναι σύνθετη. Πριν καταφύγεις σε «μαγικά» συμπληρώματα, άκουσε το σώμα σου. Τα προβιοτικά είναι βοηθητικά, αλλά δεν είναι πανάκεια. Εστιάστε σε ισορροπημένη διατροφή, ύπνο, μείωση στρες και ενυδάτωση. Αν τα προβιοτικά σου προκαλούν φούσκωμα ή διάρροια, μπορεί να χρειάζεται απλώς ένα πιο ήπιο ξεκίνημα.
Συμπερασματικά
Τα προβιοτικά μπορούν να βελτιώσουν την κινητικότητα του εντέρου, να ρυθμίσουν τις κενώσεις και να ενισχύσουν την υγεία της μικροχλωρίδας. Δεν λειτουργούν το ίδιο σε όλους και δεν είναι όλα τα σκευάσματα κατάλληλα για κάθε περίπτωση. Η σωστή επιλογή στελέχους, η συνδυαστική διατροφή και η υπομονή είναι το κλειδί για οφέλη χωρίς παρενέργειες.
