Η λήψη προβιοτικών έχει πλέον καθιερωθεί ως βασικό εργαλείο πρόληψης και υποστήριξης της υγείας. Είτε βρίσκονται σε τρόφιμα είτε σε συμπληρώματα, τα προβιοτικά υπόσχονται βελτίωση της πέψης, ενίσχυση της ανοσίας, ισορροπία στη μικροχλωρίδα και ακόμη και υποστήριξη στην απώλεια βάρους ή στην ψυχική υγεία. Όμως ένα από τα πιο συχνά ερωτήματα είναι: για πόσο καιρό πρέπει να τα παίρνουμε για να έχουμε πραγματικά οφέλη;
Τι είναι τα προβιοτικά;
Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί – κυρίως βακτήρια όπως οι Lactobacillus και Bifidobacterium – οι οποίοι όταν καταναλώνονται σε επαρκείς ποσότητες, προσφέρουν σημαντικά οφέλη στον οργανισμό, κυρίως στο πεπτικό και ανοσοποιητικό σύστημα. Ζουν φυσιολογικά στο έντερο και συμβάλλουν στην ισορροπία της εντερικής χλωρίδας, ενισχύοντας τις «καλές» βακτηριακές αποικίες έναντι των «κακών».
Τι προσφέρουν τα προβιοτικά στην υγεία;
Σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες, τα προβιοτικά συμβάλλουν:
- Στην ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού
- Στην ανακούφιση από διαταραχές του εντέρου (διάρροια, φούσκωμα, δυσκοιλιότητα)
- Στη διαχείριση του στρες και της διάθεσης
- Στη ρύθμιση της χοληστερόλης και της γλυκόζης
- Στη διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους
- Στην προστασία από λοιμώξεις, όπως οι ουρολοιμώξεις
Ωστόσο, τα οφέλη αυτά δεν εμφανίζονται από την πρώτη εβδομάδα και εξαρτώνται από τη συγκεκριμένη μικροβιακή στέλεχος, τη δοσολογία, και – κυρίως – τη διάρκεια λήψης.
Πόσο διαρκεί μια αποτελεσματική κούρα προβιοτικών;
Ελάχιστος χρόνος λήψης:
Οι περισσότερες μελέτες συμφωνούν ότι χρειάζεται τουλάχιστον 4 έως 6 εβδομάδες συνεχούς λήψης για να γίνουν αισθητά τα πρώτα οφέλη.
Ιδανική διάρκεια για σταθερά αποτελέσματα:
Για μακροπρόθεσμα οφέλη, συνιστάται κούρα διάρκειας 8 έως 12 εβδομάδων, ιδιαίτερα όταν ο στόχος είναι:
- η ενίσχυση του ανοσοποιητικού,
- η υποστήριξη του μεταβολισμού,
- η διατήρηση ισορροπίας μετά από αντιβιοτική αγωγή.
Χρονιές ανάγκες:
Άτομα με χρόνια προβλήματα πέψης ή διαταραχές μικροχλωρίδας μπορεί να ωφεληθούν από μακροχρόνια λήψη με διαλείμματα, ειδικά όταν συνδυάζεται με σωστή διατροφή και πρεβιοτικά.
Παράγοντες που επηρεάζουν τη διάρκεια
Η διάρκεια της λήψης προβιοτικών δεν είναι ίδια για όλους. Εξαρτάται από:
- Την αιτία λήψης: Άλλη διάρκεια απαιτεί η ανακούφιση από μια οξεία διάρροια και άλλη η μακροπρόθεσμη ενίσχυση της ανοσίας.
- Το στέλεχος του προβιοτικού: Κάθε στέλεχος έχει διαφορετική δράση και μεταβολισμό.
- Την κατάσταση της υγείας του ατόμου: Οι ανάγκες ενός υγιούς ενήλικα διαφέρουν από εκείνες ενός παιδιού, ηλικιωμένου ή ασθενούς.
- Τη διατροφή και τον τρόπο ζωής: Αν η διατροφή είναι φτωχή σε πρεβιοτικά και προβιοτικά τρόφιμα, η συμπληρωματική λήψη είναι πιο σημαντική.
Ειδικές συστάσεις ανάλογα με την κατάσταση
Προβιοτικά για πεπτικές διαταραχές
- Για φούσκωμα, δυσκοιλιότητα ή σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου: τουλάχιστον 4 εβδομάδες, συχνά περισσότερο.
- Σε περιπτώσεις διάρροιας από αντιβιοτικά: 1-2 εβδομάδες παράλληλα με τη θεραπεία.
Προβιοτικά για ενίσχυση ανοσίας
- Συνιστάται λήψη για 8 έως 12 εβδομάδες με σκευάσματα που περιέχουν και βιταμίνη A ή D.
Προβιοτικά για έλεγχο βάρους
- Τα στελέχη Lactobacillus gasseri και άλλα ενδέχεται να βοηθήσουν στον μεταβολισμό και την όρεξη, αλλά απαιτείται μακροπρόθεσμη χρήση και παράλληλη αλλαγή τρόπου ζωής.
Προβιοτικά για ψυχική υγεία
- Αρκετές μελέτες δείχνουν θετική επίδραση σε άγχος και ήπια κατάθλιψη μετά από 2-3 μήνες καθημερινής χρήσης.
Πώς να παίρνετε τα προβιοτικά για καλύτερη απορρόφηση
- Πριν από τα γεύματα: 30 λεπτά πριν για βέλτιστη απορρόφηση.
- Πρωί, νηστικοί: για να μην ξεχνιούνται και για καλύτερη δράση.
- Αν ξεχάσετε, πάρτε τα τουλάχιστον 2 ώρες μετά το φαγητό.
Υπάρχουν παρενέργειες από τα προβιοτικά;
Τα προβιοτικά είναι γενικά ασφαλή. Πιθανές ήπιες παρενέργειες:
- Φούσκωμα
- Αέρια
- Διάρροια
- Κοιλιακή δυσφορία
Σε περίπτωση έντονων συμπτωμάτων, μειώστε τη δόση ή διακόψτε και συμβουλευτείτε γιατρό, ειδικά αν λαμβάνετε φάρμακα ή έχετε χρόνιο νόσημα.
ΔΙΑΒΑΣΕ: Ποια γιαούρτια έχουν προβιοτικά
Συμπέρασμα
Μια αποτελεσματική κούρα προβιοτικών απαιτεί συνέπεια και διάρκεια. Η λήψη τους για λίγες ημέρες δεν αρκεί – χρειάζονται τουλάχιστον 4 εβδομάδες και ιδανικά έως 3 μήνες για ουσιαστικά αποτελέσματα. Κάθε οργανισμός έχει διαφορετικές ανάγκες, γι’ αυτό είναι σημαντικό να επιλέγετε τα σωστά στελέχη και να προσαρμόζετε τη διάρκεια με βάση τον στόχο σας.