Η αλκαλική διατροφή έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής τα τελευταία χρόνια, με υποστηρικτές της να ισχυρίζονται ότι μπορεί να προλάβει τον καρκίνο, να βελτιώσει την ενέργεια, ακόμα και να ρυθμίσει το βάρος. Αλλά πόσο βασίζονται αυτοί οι ισχυρισμοί σε πραγματικά επιστημονικά δεδομένα;
Ας δούμε τι είναι ακριβώς η αλκαλική διατροφή, πώς λειτουργεί και τι λένε οι κλινικές μελέτες.
Τι είναι η αλκαλική διατροφή
Η βασική ιδέα της αλκαλικής διατροφής στηρίζεται στη θεωρία ότι τα τρόφιμα επηρεάζουν το pH του σώματος – δηλαδή πόσο όξινο ή αλκαλικό είναι.
Σύμφωνα με τη φιλοσοφία της:
- Οι αλκαλικές τροφές (π.χ. φρούτα, λαχανικά, ξηροί καρποί) βοηθούν στην υγεία
- Οι όξινες τροφές (π.χ. κρέας, γαλακτοκομικά, ζάχαρη, επεξεργασμένα) προκαλούν φλεγμονή, οξείδωση και ασθένειες
Το pH μετριέται σε κλίμακα 0-14, όπου:
- Κάτω από 7 = όξινο
- 7 = ουδέτερο
- Πάνω από 7 = αλκαλικό
Η υπόθεση είναι πως με την κατανάλωση αλκαλικών τροφών, μπορούμε να κάνουμε το σώμα μας πιο «αλκαλικό» και έτσι να το προστατεύσουμε από ασθένειες.
Τι λέει η επιστήμη για το pH του σώματος
Η επιστημονική αλήθεια είναι κάπως διαφορετική.
- Το pH του αίματος διατηρείται πολύ στενά ρυθμισμένο (μεταξύ 7,35-7,45) από το σώμα, ανεξάρτητα από το τι τρώμε.
- Τα νεφρά και οι πνεύμονες ρυθμίζουν αυτόματα την οξεοβασική ισορροπία.
- Το pH των ούρων μπορεί να επηρεαστεί από τη διατροφή, αλλά αυτό δεν αντικατοπτρίζει το pH του αίματος.
Άρα, δεν μπορούμε να “αλλάξουμε το pH του σώματος” μέσα από τη διατροφή με τον τρόπο που υποστηρίζεται από τους θιασώτες της αλκαλικής θεωρίας.
Υπάρχει επιστημονική σύνδεση με την πρόληψη ασθενειών;
1. καρκίνος
Μερικές εργαστηριακές μελέτες δείχνουν ότι τα καρκινικά κύτταρα αναπτύσσονται καλύτερα σε όξινο περιβάλλον, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι μια αλκαλική διατροφή εμποδίζει την ανάπτυξη καρκίνου στους ανθρώπους.
- Δεν υπάρχουν επαρκείς κλινικές μελέτες που να αποδεικνύουν ότι η αλκαλική διατροφή προλαμβάνει ή θεραπεύει τον καρκίνο.
- Ο οργανισμός διατηρεί μόνος του την ισορροπία του pH, ανεξάρτητα από τη δίαιτα.
2. οστεοπόρωση
Υπάρχει θεωρία ότι οι όξινες τροφές «τραβούν ασβέστιο από τα οστά» για να εξουδετερώσουν την οξύτητα. Όμως:
- Οι μελέτες δεν υποστηρίζουν αυτόν τον ισχυρισμό.
- Δεν έχει αποδειχθεί ότι η αλκαλική διατροφή προστατεύει από την οστική απώλεια.
3. απώλεια βάρους
Η αλκαλική διατροφή μπορεί να βοηθήσει στην απώλεια βάρους όχι λόγω του pH, αλλά επειδή:
- Προτείνει περισσότερα φρούτα, λαχανικά και ανεπεξέργαστα τρόφιμα
- Αποφεύγει τις επεξεργασμένες τροφές και τα ζωικά λίπη
Άρα, οποιοδήποτε αποτέλεσμα στην απώλεια βάρους οφείλεται στη συνολική ποιότητα της διατροφής και όχι στην “αλκαλικότητα”.
Ποια είναι τα πραγματικά οφέλη της αλκαλικής διατροφής
Παρότι οι ισχυρισμοί για το pH δεν έχουν επιστημονική βάση, η αλκαλική διατροφή:
- Προωθεί υψηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών
- Μειώνει το επεξεργασμένο φαγητό, τη ζάχαρη και τα κορεσμένα λιπαρά
- Βοηθά στην υγεία του εντέρου, την ενυδάτωση και την καλή λειτουργία του οργανισμού
Άρα, αν και ο λόγος ύπαρξής της είναι αμφισβητήσιμος, η εφαρμογή της μπορεί να έχει οφέλη για την υγεία, όχι λόγω pH αλλά λόγω των επιλογών τροφίμων που προωθεί.
Συνοψίζοντας
- Δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά στοιχεία που να υποστηρίζουν ότι μπορούμε να «αλκαλοποιήσουμε» τον οργανισμό μέσω της διατροφής.
- Η θεωρία της αλκαλικής διατροφής δεν υποστηρίζεται από κλινικές μελέτες σε ανθρώπους για την πρόληψη καρκίνου ή άλλων σοβαρών ασθενειών.
- Ωστόσο, μια διατροφή βασισμένη σε φυτικά τρόφιμα, φτωχή σε επεξεργασμένα και λιπαρά, είναι γενικά ευεργετική – ανεξαρτήτως του pH.
