Η γρήγορη απώλεια βάρους είναι συχνά το βασικό κίνητρο για όσους ξεκινούν μια αυστηρή δίαιτα. Ωστόσο, τέτοιοι περιοριστικοί διατροφικοί τρόποι, φτωχοί σε θερμίδες και θρεπτικά συστατικά, σπανίως οδηγούν σε διαρκή αποτελέσματα. Διαιτολόγος και διατροφολόγος εξηγεί γιατί οι “δρακόντειες” δίαιτες αποτελούν μια μεγάλη αυταπάτη.
Τι είναι η αυστηρή δίαιτα;
Οι δίαιτες τύπου «ανανά», «σούπας λάχανου» ή «αγκινάρας» βασίζονται στην υπερκατανάλωση ενός μόνο τροφίμου και στον αποκλεισμό πολλών άλλων με βάση τη θερμιδική και όχι τη θρεπτική τους αξία. Για παράδειγμα, η μπανάνα αποκλείεται λόγω των θερμίδων της, παρότι αποτελεί εξαιρετική πηγή καλίου – ένα απαραίτητο στοιχείο για την καλή λειτουργία των μυών και της καρδιάς.
Είναι η απώλεια βάρους διαρκής;
Ναι μεν η αυστηρή δίαιτα οδηγεί σε γρήγορη απώλεια βάρους, αλλά αυτή προέρχεται κυρίως από νερό και μυϊκή μάζα, όχι από λίπος – που είναι και ο πραγματικός στόχος. Όπως εξηγεί η διαιτολόγος, για να χάσει κανείς 5% του σωματικού του βάρους σε λίπος, απαιτούνται περίπου 4 εβδομάδες. Αν κάποιος χάσει 3 κιλά σε μία εβδομάδα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν πρόκειται για λίπος.
Επιπλέον, το σώμα προσαρμόζεται στη χαμηλή πρόσληψη ενέργειας μειώνοντας τον βασικό μεταβολισμό. Όταν επιστρέψει κανείς στην κανονική διατροφή, το πλεόνασμα ενέργειας αποθηκεύεται ως λίπος, προκαλώντας αναπόφευκτη επαναπρόσληψη βάρους.
Κίνδυνοι για την ψυχική και σωματική υγεία
Οι αυστηρές δίαιτες προκαλούν έντονη κούραση, απογοήτευση, ορμονικές διαταραχές και ακόμη και καταθλιπτικά συμπτώματα λόγω έλλειψης θρεπτικών ουσιών. Η χρόνια στέρηση μπορεί να οδηγήσει σε διατροφικές διαταραχές όπως η ανορεξία. Η συνεχής εμμονή με το βάρος και την εμφάνιση επηρεάζει βαθιά το μεταβολισμό και τη συνολική υγεία.
Μπορεί να εφαρμοστεί και πότε;
Μια πολύ αυστηρή δίαιτα μπορεί να εφαρμοστεί για μία μόνο εβδομάδα, μία φορά τον χρόνο – για παράδειγμα, πριν το καλοκαίρι – και πάντα υπό την καθοδήγηση ειδικού. Στόχος είναι η κινητοποίηση της απώλειας βάρους, που όμως πρέπει να συνεχιστεί με ισορροπημένη διατροφή, και όχι με υπερφαγία από αντίδραση.
Για όσους έχουν δοκιμάσει τα πάντα χωρίς αποτέλεσμα, ίσως μια σύντομη αυστηρή δίαιτα να λειτουργήσει ως αρχή, αλλά μόνο με επίβλεψη ειδικού. Ένας επαγγελματίας της διατροφής θα προτείνει ένα πρόγραμμα προσαρμοσμένο στις ανάγκες, τον τρόπο ζωής και τον βασικό μεταβολισμό του κάθε ατόμου.
Συμπέρασμα
Η απώλεια βάρους δεν πρέπει να βασίζεται σε στερήσεις, αλλά στην ποιοτική και ποσοτική επάρκεια θρεπτικών συστατικών. Η ποικιλία και η ισορροπία στη διατροφή είναι το κλειδί για υγιή και διαρκή αποτελέσματα.
