Οι ελεύθερες ρίζες είναι ένα θέμα που απασχολεί ολοένα και περισσότερο την επιστημονική κοινότητα αλλά και όσους ενδιαφέρονται για την υγεία και την αντιγήρανση. Η σωστή κατανόηση του ρόλου τους και η υιοθέτηση στρατηγικών για τον περιορισμό τους μπορεί να έχει ουσιαστική επίδραση στην υγεία και την ποιότητα ζωής.
Τι είναι οι ελεύθερες ρίζες
Οι ελεύθερες ρίζες είναι μόρια που διαθέτουν ένα ή περισσότερα ασύζευκτα ηλεκτρόνια, γεγονός που τις καθιστά ιδιαίτερα ασταθείς και δραστικές.
Πώς δημιουργούνται
Παράγονται φυσικά στον οργανισμό κατά τη διάρκεια:
-
Της αναπνοής
-
Της πέψης
-
Της σωματικής άσκησης
-
Της άμυνας απέναντι σε μικρόβια
Ωστόσο, περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως:
-
Η μόλυνση
-
Το κάπνισμα
-
Η υπεριώδης ακτινοβολία
-
Η κακή διατροφή
μπορούν να αυξήσουν σημαντικά την παραγωγή τους.
Ποια είναι η δράση τους στον οργανισμό
Οι ελεύθερες ρίζες μπορούν να προκαλέσουν οξειδωτικό στρες, δηλαδή βλάβες σε κυτταρικά συστατικά όπως:
-
Το DNA
-
Τα λιπίδια
-
Τις πρωτεΐνες
Το χρόνιο οξειδωτικό στρες συνδέεται με την ανάπτυξη:
-
Καρδιαγγειακών παθήσεων
-
Καρκίνου
-
Νευροεκφυλιστικών ασθενειών (π.χ. Αλτσχάιμερ)
-
Πρόωρης γήρανσης
Πώς να αντιμετωπίσεις τις ελεύθερες ρίζες
Ο οργανισμός διαθέτει φυσικούς μηχανισμούς άμυνας, αλλά η υποστήριξή τους μέσω τρόπου ζωής και διατροφής είναι απαραίτητη.
Κατανάλωση τροφών πλούσιων σε αντιοξειδωτικά
Τα αντιοξειδωτικά εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες πριν προκαλέσουν βλάβες.
Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά:
-
Μπλε μούρα, φράουλες, ρόδι
-
Σπανάκι, μπρόκολο, κουνουπίδι
-
Καρότα, γλυκοπατάτες
-
Ξηροί καρποί, ιδιαίτερα καρύδια και αμύγδαλα
-
Μαύρη σοκολάτα (με υψηλή περιεκτικότητα σε κακάο)
-
Πράσινο τσάι
Βιταμίνες και μέταλλα με αντιοξειδωτική δράση
-
Βιταμίνη C (πορτοκάλια, ακτινίδια, πιπεριές)
-
Βιταμίνη Ε (ελαιόλαδο, αβοκάντο, ξηροί καρποί)
-
Σελήνιο (βραζιλιάνικα φιστίκια, ψάρια)
-
Ψευδάργυρος (όστρακα, σπανάκι, φασόλια)
Υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής
-
Σταματήστε το κάπνισμα
-
Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ
-
Ασκηθείτε τακτικά αλλά με μέτρο
-
Μειώστε το άγχος μέσω τεχνικών όπως γιόγκα ή διαλογισμό
-
Κοιμηθείτε επαρκώς κάθε βράδυ (7-8 ώρες)
Προστασία από περιβαλλοντικούς κινδύνους
-
Φοράτε αντηλιακό καθημερινά
-
Μειώστε την έκθεση στη ρύπανση όπου είναι δυνατόν
-
Επιλέγετε οργανικά προϊόντα διατροφής όταν μπορείτε
Συμπληρώματα διατροφής: χρειάζονται;
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ειδικά όταν η διατροφή δεν επαρκεί, τα συμπληρώματα αντιοξειδωτικών μπορεί να βοηθήσουν.
Σημαντικό: Η υπερβολική πρόσληψη αντιοξειδωτικών από συμπληρώματα μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες. Η λήψη πρέπει να γίνεται μόνο με τη συμβουλή γιατρού ή διατροφολόγου.
