Η μεσογειακή διατροφή θεωρείται ένα από τα πιο ευεργετικά διατροφικά πρότυπα στον κόσμο, συνδέεται με μακροζωία, καλή καρδιακή υγεία και μειωμένο κίνδυνο χρόνιων νοσημάτων. Στην παραδοσιακή της μορφή, περιλαμβάνει ελαιόλαδο, φρούτα, λαχανικά, ψάρι, όσπρια, ξηρούς καρπούς – και ένα ποτήρι κόκκινο κρασί με το φαγητό. Αλλά τελικά, έχει το κόκκινο κρασί θέση σε μια υγιεινή διατροφή ή όχι;
Ας δούμε τι λέει η επιστήμη και τι πρέπει να προσέξουμε.
Ο ρόλος του κόκκινου κρασιού στη μεσογειακή διατροφή
Η παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή, όπως καταγράφηκε στις δεκαετίες του ’50 και ’60 στην Ελλάδα, την Ιταλία και άλλες χώρες της Μεσογείου, περιλάμβανε μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρασιού, συνήθως:
- με το γεύμα
- σε μικρές ποσότητες
- με αργό ρυθμό και μέσα σε κοινωνικό πλαίσιο
Η χρήση του κρασιού δεν ήταν υπερβολική ούτε αυτοσκοπός – ήταν μέρος ενός ισορροπημένου τρόπου ζωής.
Τι περιέχει το κόκκινο κρασί που το καθιστά “ωφέλιμο”;
Το κόκκινο κρασί περιέχει πολυφαινόλες, και ιδιαίτερα:
- Ρεσβερατρόλη: ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία που βοηθά στην προστασία των κυττάρων από τη φθορά
- Φλαβονοειδή και τανίνες: με αντιφλεγμονώδη δράση
- Αντιοξειδωτικά που συμβάλλουν στην καρδιαγγειακή υγεία
Οι ουσίες αυτές πιστεύεται ότι βελτιώνουν την καλή χοληστερίνη (HDL) και μειώνουν την οξείδωση της κακής χοληστερίνης (LDL), ενώ μπορεί να έχουν και αντιθρομβωτική δράση.
Ποια είναι η σωστή ποσότητα;
Η κατανάλωση πρέπει να γίνεται με μέτρο. Οι συστάσεις είναι:
- Ένα ποτήρι (120-150 ml) την ημέρα για τις γυναίκες
- Έως δύο ποτήρια την ημέρα για τους άνδρες
Η υπερκατανάλωση, ακόμα και αν πρόκειται για κόκκινο κρασί, αντιστρέφει τα πιθανά οφέλη και αυξάνει τον κίνδυνο για:
- ηπατικές παθήσεις
- αυξημένη αρτηριακή πίεση
- παχυσαρκία
- καρκίνο
- ψυχολογικά ή κοινωνικά προβλήματα
Ποιοι πρέπει να αποφεύγουν τελείως το αλκοόλ;
Ακόμα και το “υγιεινό” κόκκινο κρασί δεν είναι κατάλληλο για όλους. Πρέπει να αποφεύγεται από:
- Εγκύους και θηλάζουσες
- Άτομα με ιστορικό αλκοολισμού
- Όσους παίρνουν φάρμακα που αλληλεπιδρούν με το αλκοόλ
- Άτομα με ηπατικά ή καρδιολογικά προβλήματα
- Άτομα κάτω των 18 ετών
Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις;
Ναι, πολλά από τα οφέλη του κόκκινου κρασιού προέρχονται από τις πολυφαινόλες των σταφυλιών και όχι από το αλκοόλ. Άρα:
- Χυμός σταφυλιού
- Μούρα, ρόδι, φραγκοστάφυλο
- Μαύρη σοκολάτα (με υψηλό κακάο)
- Πράσινο τσάι
- Μούστος (χωρίς ζύμωση)
μπορούν να προσφέρουν παρόμοια αντιοξειδωτική προστασία χωρίς τις παρενέργειες του αλκοόλ.
Τελικά, είναι το κόκκινο κρασί μέρος της υγιεινής διατροφής;
Ναι, όταν καταναλώνεται με μέτρο, το κόκκινο κρασί μπορεί να ενταχθεί σε μια ισορροπημένη μεσογειακή διατροφή. Το σημαντικό είναι το πλαίσιο και η ποσότητα:
- πάντα με το φαγητό
- ως συνοδευτικό κοινωνικής συνύπαρξης
- όχι ως μέσο χαλάρωσης ή “ηρεμίας” σε καθημερινή βάση
Η ισορροπία, η ποιότητα και η συχνότητα καθορίζουν αν ένα ποτήρι κρασί θα ωφελήσει ή θα επιβαρύνει τον οργανισμό.
