Η υγεία του εντέρου αποτελεί θεμέλιο για τη συνολική ευεξία. Πέρα από την πέψη, το έντερο επηρεάζει την ανοσία, τη διάθεση, ακόμη και το βάρος μας. Στο κέντρο αυτής της σύνθετης ισορροπίας βρίσκεται το εντερικό μικροβίωμα – δηλαδή τα δισεκατομμύρια βακτήρια που ζουν στο γαστρεντερικό σύστημα.
Δύο σημαντικοί σύμμαχοι για τη σωστή λειτουργία του εντέρου είναι τα προβιοτικά και τα πρεβιοτικά. Αν και συχνά συγχέονται μεταξύ τους, έχουν διαφορετικούς ρόλους και λειτουργούν συμπληρωματικά για την ενίσχυση της εντερικής υγείας.
Τι είναι τα προβιοτικά;
Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί (συνήθως “καλά” βακτήρια), οι οποίοι όταν καταναλώνονται σε επαρκείς ποσότητες, προσφέρουν οφέλη στον οργανισμό και ιδιαίτερα στο πεπτικό σύστημα.
Πηγές προβιοτικών:
- Γιαούρτι με ζωντανές καλλιέργειες
- Κεφίρ
- Ζυμωμένα τρόφιμα: λάχανο τουρσί, kimchi, kombucha
- Συμπληρώματα σε μορφή κάψουλας ή σκόνης
Τι είναι τα πρεβιοτικά;
Τα πρεβιοτικά είναι τύποι φυτικών ινών που δεν χωνεύονται από τον οργανισμό, αλλά λειτουργούν ως “τροφή” για τα καλά βακτήρια του εντέρου. Με λίγα λόγια, βοηθούν τα προβιοτικά να αναπτυχθούν και να ευδοκιμήσουν.
Πηγές πρεβιοτικών:
- Αγκινάρα Ιερουσαλήμ
- Σκόρδο, κρεμμύδι, πράσο
- Μπανάνα (ιδίως άγουρη)
- Βρώμη, κριθάρι, λιναρόσπορος
- Όσπρια
Ο συνδυασμός προβιοτικών και πρεβιοτικών δημιουργεί ένα “συμβιωτικό” αποτέλεσμα για το έντερο.
Πώς επηρεάζουν την υγεία του εντέρου;
1. Ισορροπία της εντερικής μικροχλωρίδας
Τα προβιοτικά βοηθούν στην αύξηση των ωφέλιμων βακτηρίων και στον περιορισμό των παθογόνων, ενισχύοντας την ισορροπία του μικροβιώματος.
2. Ενίσχυση του ανοσοποιητικού
Το 70-80% του ανοσοποιητικού μας βρίσκεται στο έντερο. Η καλή εντερική υγεία βοηθά στην αντίσταση σε λοιμώξεις και στη ρύθμιση της φλεγμονής.
3. Βελτίωση της πέψης
Τα καλά βακτήρια βοηθούν στην απορρόφηση θρεπτικών συστατικών και μειώνουν φουσκώματα, δυσκοιλιότητα ή διάρροια.
4. Ρύθμιση της διάθεσης
Το έντερο συνδέεται με τον εγκέφαλο μέσω του άξονα εντέρου-εγκεφάλου. Η καλή μικροχλωρίδα σχετίζεται με λιγότερα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης.
Σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυνται τα προβιοτικά;
- Μετά από λήψη αντιβιοτικών
- Σε περιπτώσεις ευερέθιστου εντέρου (IBS)
- Για δυσκοιλιότητα ή διάρροια
- Κατά τη διάρκεια ή μετά από λοίμωξη από ιούς/βακτήρια
- Για ενίσχυση της ανοσίας, ειδικά τους χειμερινούς μήνες
Πριν ξεκινήσεις συμπλήρωμα προβιοτικών, καλό είναι να συμβουλευτείς γιατρό ή διατροφολόγο, ειδικά αν υπάρχει υποκείμενο νόσημα.
Συμβουλές για καλύτερη εντερική ισορροπία
- Κατανάλωνε καθημερινά φυτικές ίνες από λαχανικά, όσπρια και δημητριακά ολικής
- Απόφυγε υπερβολική ζάχαρη, επεξεργασμένα τρόφιμα και αλκοόλ, που διαταράσσουν τη μικροχλωρίδα
- Μείωσε το στρες μέσω διαλογισμού ή φυσικής δραστηριότητας
- Κοιμήσου επαρκώς – ο ποιοτικός ύπνος ενισχύει και την εντερική λειτουργία
- Ενσωμάτωσε ζυμωμένα τρόφιμα και πρεβιοτικές τροφές στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα
Τι πρέπει να γνωρίζεις για τα συμπληρώματα
- Υπάρχουν διαφορετικά στελέχη προβιοτικών (Lactobacillus, Bifidobacterium κ.ά.) με διαφορετική δράση
- Κοίτα για προϊόντα με καταγεγραμμένες μονάδες CFU (μονάδες ζώντων οργανισμών)
- Φύλαξέ τα στο ψυγείο (όπου απαιτείται) για να διατηρηθεί η δραστικότητα
- Προτίμησε προϊόντα που περιέχουν και πρεβιοτικές ίνες (π.χ. ινουλίνη)
